Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Bilgi Notu

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) Ceza Muhakemesi Kanunun 231. maddesinde düzenlenmektedir.

Şartları

-Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için cezanın iki yıl ve altında olması veya para cezasına karar verilmiş olması,

Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması

-Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması

-Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi, gerekir. Bu koşulu derhal yerine getiremediği takdirde; sanık hakkında mağdura veya kamuya verdiği zararı denetim süresince aylık taksitler halinde ödemek suretiyle tamamen gidermesi koşuluyla da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.

-Sanığın HAGB'yi kabul etmesi gerekir. Sanığın HAGB'yi kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez.

Sonuçları

-Açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen hükümde, mahkûm olunan hapis cezası ertelenemez ve kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez.

-Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur.

-Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez.

-Denetim süresi içinde dava zamanaşımı durur.

-Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir.

-Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. Ancak mahkeme, kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumunu değerlendirerek; cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine ya da koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar vererek yeni bir mahkûmiyet hükmü kurabilir.

-Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede belirtilen amaç için kullanılabilir. Adli sicil ve sabıka kaydında görülmez

Kararın Denetimi

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz edilebilir. Bu karar istinaf veya Yargıtay denetimine tabi değildir.

Disiplin Hukuku Açısından

Özellikle kamusal mahiyeti olan bir mesleği icra eden kişiler açısından HAGB kararının mesleğe etkisi endişe sebebi olmaktadır. Kural olarak disiplin kararı ceza mahkemesinin verdiği karar ile bağlı olmadığı için, hakkında HAGB kararı verilenlere disiplin cezası verilmesi eğilimi gözlenmektedir. Yine kamuya yapılan iş başvurularında adli sicil veya sabıka kaydında görünmeyecekse de güvenlik soruşturmasına tabi bir iş başvurusu ise, güvenlik soruşturması ile kurum bu bilgiye erişecektir. Ancak doğrudan mesleğe kabule engel teşkil etmemektedir.


Not: Burada yazılanlar bilgilendirme amaçlı olup bu bilgilerle işlem yapılması tavsiye edilmez.